آشنائي با خريد منابع در نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور (ويرايش ارديبهشت 1391)

شيوه‌هاي خريد منابع در نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور

خريد منابع كتابخانه‌اي اعم از كتاب، نشريه و اقلام چندرسانه‌اي در اداره كل تأمين منابع نهاد كتابخانه‌هاي عمومي به دو روش متمركز و غيرمتمركز انجام مي شود. در روش غيرمتمركز، اعضاي كتابخانه ها در قالب طرح كتاب من، كتاب‌هاي مورد نيازشان را درخواست مي دهند و كتاب مورد درخواست در اسرع وقت به كتابخانه محل عضويت سفارش دهنده ارسال مي‌شود.

در خريد متمركز كتاب،‌ پس از دريافت تازه‌هاي نشر از سوي ناشران و پديدآورندگان منابع كتابخانه‌اي و طي مراحل كارشناسي ارزيابي آثار توسط كارگروه‌هاي تخصصي متشكل از استادان و كارشناسان خبره و زبده‌ي كتاب در خصوص خريد منابع كتابخانه‌اي اقدام مي‌گردد.

در حال حاضر 18 كارگروه تخصصي با عناوين دين، ادبيات، قصه و رمان، تاريخ، روانشناسي،‌ كليات، فلسفه، علوم اجتماعي، علوم محض و كاربردي، هنر، ‌سينما، رسانه و سرگرمي، جغرافيا و نجوم، بهداشت، سلامت و ورزش، مديريت و اقتصاد، خانواده و تغذيه، زبان، كودك و نوجوان و كارگروه ويژه در نهاد كتابخانه‌هاي عمومي مشغول به فعاليت بوده كه براي هر اثر رسيده به نهاد با توجه به درجه‌بندي كتابخانه‌هاي تحت پوشش اتخاذ تصميم مي‌شود.

ميزان خريد منابع

همان‌گونه كه اشاره شد تأمين منابع در اداره كل منابع نهاد كتابخانه‌هاي عمومي در دو قالب طرح كتاب من و خريد متمركز و مستمر انجام مي‌شود. در طرح كتاب من از هر كتاب يك نسخه براي كتابخانه بر اساس تقاضاي عضو خريداري و به كتابخانه مزبور ارسال مي‌شود.

در خريد متمركز و مستمر، از كتب تأييدشده توسط كارگروه‌هاي تخصصي موضوعي مربوطه در تيراژي بين 31 نسخه تا 3000 نسخه خريداري و به كتابخانه‌هاي تحت پوشش نهاد ارسال مي‌شود. در سال‌هاي اخير با توجه به گسترش كتابخانه‌هاي تحت پوشش در گستره ايران اسلامي، نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور به بزرگترين خريدار كتاب در كشور تبديل شده‌است به طوري كه ميزان خريد متمركز منابع طي سال 1390 به بيش از يكصد و سي ميليارد ريال رسيده است. همچنين طي اين مدت ميزان تأمين منابع از طريق طرح كتاب من بالغ بر سي ميليارد ريال شامل477184 عنوان كتاب درخواستي اعضاء بوده است.

علاوه بر موارد فوق بر اساس ميزان بودجه‌هاي فرهنگي استان‌ها، هر استان از طريق مؤسسه كتاب‌نشر وابسته به نهاد و با نظارت اداره كل تأمين منابع اقدام به خريد كتاب براي كتابخانه‌هاي تحت پوشش استان خود مي‌نمايد كه از اين محل نيز طي يك‌سال گذشته بالغ بر ده ميليارد ريال منابع خريداري و به كتابخانه‌هاي تحت پوشش ارسال شده‌است.

لزوم تأمين بهترين آثار در خريد منابع

درحال حاضر با توجه به محدوديت حجم مخزن كتابخانه‌هاي عمومي و لزوم تأمين بهترين منابع در هر موضوع براي تجهيز و تكميل موجودي كتابخانه‌ها، در سال حدود 5 درصد از عناوين آثار چاپ اول را پس از طي مراحل كارشناسي و تصويب در كارگروه‌هاي تخصصي خريداري و به كتابخانه‌هاي عمومي ارسال مي‌نمايد.

مثلا طي يك‌سال در موضوع نجوم ممكن است 100 اثر مختلف منتشر شود اما با توجه به محدوديت‌هاي فوق‌الذكر 5 عنوان اثر انتخاب و براي كتابخانه‌هاي عمومي ارسال مي شوند كه بالمآل بهترين آثار در موضوع مربوطه خواهند بود و لزوما قابل توصيه و پيشنهاد براي مطالعه عموم مخاطبان كتابخانه‌هاي تحت پوشش نيز مي‌باشند.

معيارهاي خريد آثار در خريد متمركز

آثاري در نهاد كتابخانه‌هاي عمومي مورد بررسي كارشناسي توسط كارگروه‌هاي تخصصي قرار مي‌گيرند كه واجد اين شرايط باشند:

1ـ چاپ اول آثار متعلق به دو سال اخير باشد.

2ـ قطع آنها رقعي يا وزيري باشد.

تبصره1: در مورد دايره المعارف‌ها قطع رحلي و در مورد كتب كودكان همه قطع‌ها مورد بررسي قرار خواهد گرفت

تبصره 2 : در صورت امكان تغيير قطع براي آثار و انتشار با قطع مورد نظر نهاد، نمونه‌هاي ارسالي بررسي خواهند شد.

3ـ منابع موردنظر مي‌بايست از نظر تايپ، تصحيح، ويراستاري، صحافي و كتابسازي فاقد اشكال باشند.

4ـ كتاب‌هاي نفيس در اولويت خريد نهاد نمي‌باشد.

5ـ با توجه به اين‌كه خريد آثار در موضوعات كاملاً تخصصي مورد نياز اعضاء در قالب طرح كتاب من صورت مي‌پذيرد، اين‌گونه آثار نيز در اولويت خريد متمركز نهاد نمي‌باشد.

6ـ كتابهايي كه به زباني غير از زبان فارسي نگارش يافته اند در اولويت خريد نهاد نمي‌باشد.

7ـ كتابهاي آموزشي و كمك آموزشي نظير حل المسائلها و كتابهاي تست كنكور در اولويت خريد نهاد نمي‌باشد.

8ـ منابعي كه حاوي مطالبي با محتواي تقويت آئين دين مبين اسلام، انقلاب اسلامي، ولايت فقيه و مؤلفه‌هاي هويت ملي ايرانيان، تقويت مباني خانواده،‌ مروج تعبد، معنويت و توحيد و به طور كلي ارتقاء دهنده مطالعه مفيد باشند در اولويت بررسي و خريد براي كتابخانه‌هاي عمومي خواهند بود.

در ادامه براي آشنائي پديدآورندگان منابع كتابخانه‌اي، شيوه‌نامه‌ي تحويل كتاب از ناشران براي ارزيابي در اداره كل تأمين منابع نهاد كتابخانه‌هاي عمومي آمده‌است.

شيوه‌نامة تحويل كتاب از ناشران

1. با توجه به لزوم مشاركت گسترده‌ي همة ناشران و پديدآورندگان منابع كتابخانه‌اي در تأمين منابع كتابخانه‌هاي عمومي و با هدف كاهش هزينه‌هاي ارسال نمونه كتابها به نهاد، اداره كل منابع نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور از اين پس تنها پاسخگوي درخواست‌هائي است كه روال زير را براي بررسي خريد نمونه منابع طي نمايند.

2. قبل از ارسال نمونه‌ آثار به اداره كل منابع لازم است اطلاعات كامل آثار مدنظر در فرمت فايل اكسل به آدرس ايميل اداره كل منابع نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور ارسال شود.

3. اطلاعات منابع مي‌بايست در فرمت فايل اكسل با عناويني به شرح زير ارسال شود.

4. نمونه فايل اكسل مدنظر جهت تكميل و ارسال را از اينجا دانلود كنيد

5.پس از تكميل فايل فوق مطابق اطلاعات مندرج در جدول فوق فايل اكسل را به آدرس پست الكترونيكي manabe@iranpl.ir ارسال نمائيد.

6. در عنوان نامه قيد شود: درخواست بررسي و خريد منابع – نام انتشارات يا نام پديدآور – تاريخ ارسال

7. پس از دريافت ايميل فوق در اداره كل منابع و بررسي كارشناسي مقدماتي با توجه به اطلاعات ارسالي، نتيجه بررسي به آدرس ايميل شما ارسال خواهد شد.

8. طي نامه الكترونيكي كه به آدرس ايميل ناشر ارسال خواهد شد، از ناشر درخواست مي‌شود تا عناوين مدنظر براي بررسي بيشتر را به آدرس نهاد كتابخانه‌هاي عمومي ارسال نمايد.

9. نمونه منابع ارسالي به نهاد عودت داده نمي‌شود.

10. از ارائه درخواست خريد براي منابعي كه قبلا از سوي نهادكتابخانه‌هاي عمومي كشور از شما خريداري شده است خودداري فرمائيد.

11. در خصوص هرگونه تغيير در روند فوق از طريق پورتال نهاد كتابخانه‌هاي عمومي اطلاع‌رساني خواهد شد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: